Üroloji

Universay Sağlık Grubu’nun Üroloji Bölümü, idrar yolları ve erkek üreme sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış, modern teknolojilerle donatılmış bir birimdir. Deneyimli ürologlarımız, hasta odaklı yaklaşımlarıyla bireysel tedavi planları sunarak genitoüriner sistemle ilgili her türlü sağlık sorununa çözüm getirmeyi hedefler.

Üroloji nedir?

Üroloji, böbreklerden idrar kesesine, üreterlerden üretraya ve erkek üreme sistemi organlarına (prostat, testis, penis, epididim) kadar genitoüriner sistemi ilgilendiren hastalık ve bozuklukların tanı, tedavi ve takibini yapan cerrahi bir tıp dalıdır. Hem erişkin hem de çocuk hastalara yönelik cerrahi ve cerrahi dışı yaklaşımları içerir. Universay Sağlık Grubu Üroloji Bölümü, ileri görüntüleme, endoskopi, minimal invaziv ve robotik cerrahi olanakları ile hastalara bütüncül bakım sunar.

Üroloji Birimi Hangi Sorunlarla İlgilenir?

Üroloji, çok geniş bir problem yelpazesini kapsar. Başlıca alanlar şunlardır:

• Taş hastalıkları (nefrolitiazis, üreter taşları)
• Prostat hastalıkları: Benign prostat hiperplazisi (BPH), prostatit, prostat kanseri
• Üriner enfeksiyonlar ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları (İYE)
• İdrar kaçırma ve mesane disfonksiyonları (aşırı aktif mesane, nörojenik mesane)
• Üroonkoloji: Böbrek, mesane, prostat, testis kanserleri
• Androloji: Sertleşme (erektil disfonksiyon), erken boşalma, erkek infertilitesi
• Pediatrik üroloji: Ekz. VUR (vezikoüreteral reflü), hipospadias, inmemiş testis
• Rekonstrüktif üroloji: Üretral darlık onarımı, mesane rekonstrüksiyonları
• Nöroüroloji ve pelvik taban bozuklukları
• Cinsel sağlık ve hormon-ilişkili sorunlar

En Sık Görülen Ürolojik Hastalıklar

Böbrek ve idrar yolu taşları

Taş hastalığı ani başlayan şiddetli bel/karın ağrıları, bulantı-kusma, idrarda kanama ile kendini gösterebilir. Taşın büyüklüğü, yeri ve kompozisyonuna göre tedavi planlanır:

• Konservatif tedavi: Küçük taşlarda sıvı, ağrı kontrolü, gerekirse alfa-blokerler (taş düşürmeyi kolaylaştırmak için)
• ESWL (şok dalga litotripsi): Dışarıdan kırma yöntemi; genellikle ayaktan uygulanır.
• URS/RIRS (üreteroskopi/retrograd intrarenal cerrahi): Endoskopik olarak lazerle taş kırma ve çıkarma.
• PCNL (percutaneöz nefrolitotomi): Büyük/kompleks taşlarda böbreğe cilt üzerinden girilerek biriktirilmiş taşların çıkarılması; hastane yatışı gerektirebilir.
  Taş önleyici stratejiler: yeterli sıvı alımı, diyet değişiklikleri, metabolik değerlendirme (24 saatlik idrar tetkikleri) ve gerekli medikasyon.

Prostat problemleri

• Benign prostat büyümesi (BPH): İdrar yapma zorluğu, sık idrara çıkma, tam boşalamama hissi. Medikal tedavi (alfa-blokerler, 5-alfa redüktaz inhibitörleri), minimal invaziv girişimler veya cerrahi (TUR-P, lazer prostat cerrahileri — ör. GreenLight/HoLEP) ile yönetilir.
• Prostatit: Akut veya kronik enfeksiyon/iltihap; antibiyotik ve semptomatik tedavi.
• Prostat kanseri: PSA testi, rektal muayene, görüntüleme ve gerektiğinde prostat biyopsisi ile tanı. Tedavi; aktif izlem, radyoterapi, radikal prostatektomi (robotik seçenekler), sistemik tedaviler ve hormon baskılama olabilir. Multidisipliner yaklaşım esastır.

İdrar kaçırma ve mesane fonksiyon bozuklukları

• Stres tipi idrar kaçırma (özellikle kadınlarda): Pelvik taban kas güçlendirme, cerrahi slings uygulamaları ile tedavi edilir.
• Aşırı aktif mesane (OAB): Mesane eğitimi, antimuskarinik veya beta-3 agonist ilaçlar, botulinum toksini enjeksiyonu, sinir stimülasyonu (sacral neuromodulation).
• Nörojenik mesane: Omurilik yaralanması, multipl skleroz gibi durumlarda ortaya çıkar; temiz aralıklı kateterizasyon, medikal tedavi ve cerrahi seçenekler değerlendirilir.

Üriner enfeksiyonlar (İYE)

Tanı genellikle idrar tahlili ve kültür ile konur. Tedavi ajan seçimi kültür sonuçlarına göre düzenlenir. Tekrarlayan İYE’lerde altta yatan nedenler (anatomik anormallikler, taş hastalığı, fonksiyonel bozukluklar) araştırılır ve gerekirse profilaksi uygulanır.

Androloji: Erektil disfonksiyon ve infertilite

• Erektil disfonksiyon (ED): İlk adım kardiyovasküler ve metabolik risk faktörlerinin taranmasıdır. Tedavi basamakları; yaşam tarzı düzenlemeleri, fosfodiesteraz-5 inhibitörleri (PDE5i), enjeksiyonlar, vakum cihazı ve son seçenek olarak penil prostetik cerrahi.
• Erkek infertilitesi: Semen analizi, hormon testleri, genetik değerlendirme. Varikosel onarımı, mikrotese/TESE gibi sperm elde etme teknikleri ve tüp bebek (IVF/ICSI) ile iş birliği.

Üroonkoloji

• Böbrek kanseri: Erken evrede kısmi nefrektomi (tümörün sınırlı çıkarılması) tercih edilebilir; ileri vakalarda radikal nefrektomi, ablasyon veya sistemik tedavi gerekebilir.
• Mesane kanseri: Yüzeyel tümörler için TUR-B (transüretral rezeksiyon) + intravezikal tedavi; invaziv tümörlerde radikal cystectomy ve idrar diversiyonu (ileal neobladder, urostomi) uygulanır.
• Testis kanseri: Genellikle genç erkeklerde görülür; orşiektomi sonrası histolojiye göre ek tedavi (kemoterapi/radyoterapi) planlanır.

Pediatrik üroloji

• Vezikoüreteral reflü (VUR), hipospadias, inmemiş testis (kriptorşidizm) gibi çocukluk çağı ürolojik sorunları uzman ekip tarafından değerlendirilir; cerrahi düzeltmeler, konservatif takiplere göre planlanır.

Tanı Yöntemleri — Hangi testler kullanılır?

Ürolojik tanı, klinik değerlendirme ile başlar; gerekli testler şunlardır:

• İdrar tahlili ve kültür: Enfeksiyon ve hematüri değerlendirmesi.
• Kan testleri: Böbrek fonksiyonları (kreatinin, üre), PSA, hormon paneli (testosteron vb.).
• Görüntüleme: Böbrek-idrar yolu ultrasonografisi, non-kontrast BT (taş için altın standart), kontrastlı BT, MR (özellikle pelvis ve prostat için multiparametrik MR), renkli Doppler.
• Endoskopik inceleme: Sistoskopi (mesane ve üretra değerlendirmesi), üreterorenoskopi.
• Fonksiyonel testler: Üroflowmetri (idrar akım hızı), post-void residual (PVR), ürodinami (mesane depolama ve boşaltma fonksiyonları), idrar akımı ölçümleri.
• Semen analizi ve mikroskopik değerlendirme (infertilite araştırması).
• Biyopsi ve patoloji: Prostat, mesane veya böbrekten doku alınması ve histopatolojik inceleme.

Tedavi Yöntemleri — Medikal ve Cerrahi Seçenekler

Ürolojik tedaviler hızla gelişen teknolojiyi yansıtır; konservatif tedaviden minimal invaziv endoskopik girişimlere, robotik cerrahiye kadar geniş bir yelpaze mevcuttur.

Medikal tedavi

• Antibiyotikler (enfeksiyonlarda), analjezikler, alfa-blokörler (üriner akım semptomlarında), 5-alfa redüktaz inhibitörleri (BPH), antimuskarinikler ve beta-3 agonistler (OAB), hormon tedavileri (androloji).

Minimal invaziv ve endoskopik girişimler

• TUR-P / TUR-BT: Transüretral prostatektomi / transüretral mesane tümör rezeksiyonu.
• Lazer prostat cerrahileri (GreenLight, HoLEP): Kanama riski düşük alternatifler.
• Üreterorenoskopi (URS) + lazer: Taş kırma ve çıkarma.
• ESWL: Şok dalga ile taş kırma.
• PCNL: Böbrek içi büyük taşlar için perkütan yöntem.
• Sling, TOT, mid-uretral sling: Stres üriner inkontinans onarımları.
• Botulinum toksin enjeksiyonu: Aşırı aktif mesane tedavisinde mesaneye enjeksiyon.
• Sacral neuromodulation: İdrar kaçırma veya OAB tedavisinde sinir stimülasyonu.

Robotik ve açık cerrahi

• Robotik radikal prostatektomi, parsiyel/radikal nefrektomi, radikal sisterektomi (mesane çıkarılması) gibi işlemler yüksek hassasiyet ve daha hızlı iyileşme avantajı sunar. Büyük rekonstrüktif işlemler veya tümör cerrahileri açık veya laparoskopik yöntemlerle yapılabilir.

Androlojik girişimler

• Penil protez implantasyonları: İlaçla veya cihazla düzelmeyen sertleşme bozukluğunda son seçenek.
• Mikrocerrahi varikosel onarımı, TESE/ICSI için sperm elde etme prosedürleri.

Ameliyat Öncesi Hazırlık ve Ameliyat Sonrası Bakım

Ameliyat öncesinde tam bir değerlendirme, kan testleri, görüntüleme ve anestezi değerlendirmesi yapılır. Kullanılan ilaçların düzenlenmesi (antikoagülanların kesilmesi vb.) ve enfeksiyon kontrol önlemleri önemlidir.

Ameliyat sonrası:

• Çoğu endoskopik girişim ayaktan/1 gecelik yatışla tamamlanabilir. PCNL, radikal cerrahiler birkaç gün hastane yatışı gerektirebilir.
• Kateter kullanımı, ağrı kontrolü, yara bakımı ve erken mobilizasyon önemlidir.
• Fiziksel aktivite kısıtlamaları, özellikle ilk 2–6 hafta boyunca işlem tipine göre değişir. Doktorun verdiği talimatlar titizlikle uygulanmalıdır.

Korunma, Takip ve Yaşam Tarzı Önerileri

• Düzenli kontrol: Özellikle risk grubundaysanız (aile öyküsü, ileri yaş) periyodik muayene ve PSA takibi önerilir.
• Taş önleme: Yeterli sıvı, tuz azaltımı, bazı tuz-minerallere göre diyet ayarlamaları ve gerektiğinde medikal tedavi.
• Sağlıklı yaşam: Sigara bırakma, düzenli egzersiz, ideal kilonun korunması, kardiyovasküler risk faktörlerinin yönetimi (hipertansiyon, diyabet, hiperlipidemi) — bunlar hem ürolojik hem genel sağlık açısından kritik.
• Cinsel sağlık: Erektil disfonksiyon, erken müdahale ve altta yatan sistemik nedenlerin (şeker, damar hastalıkları) değerlendirilmesi gereklidir.

Ne Zaman Üroloğa Başvurmalıyım?

Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa vakit kaybetmeden üroloji değerlendirmesi önerilir:

• İdrarda kan görülmesi
• Ani başlayan veya şiddetli bel/yan ağrısı (taş şüphesi)
• İdrar yaparken yanma, sıkışma, idrar tutamama
• Gece sık idrara kalkma, anormal idrar kokusu
• Testislerde ağrı, şişlik veya kitle
• Cinsel fonksiyon kaybı veya fertilite endişesi
• Aile öyküsü veya risk faktörü nedeniyle prostat kanseri taraması gerekliliği

İletişim