Fıtık Patlaması Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Fıtık patlaması (disk yırtılması) nedir, belirtileri nelerdir? Bel ağrısı, sinir sıkışması ve tedavi yöntemleri hakkında Universay Hastaneleri beyin ve sinir cerrahisi uzmanlarından bilgi alın.

Günlük yaşamda sık karşılaşılan en önemli sağlık problemlerinden biri bel fıtığıdır. Ancak bazı durumlarda fıtık, ilerleyerek ciddi bir tabloya dönüşebilir. Halk arasında “fıtık patlaması” olarak bilinen bu durum, tıbbi literatürde disk yırtılması şeklinde tanımlanır.

Belimizde omurlar arasında bulunan diskler, hareket kabiliyetimizi sağlayan ve omurgaya esneklik veren yapılardır. Diskin iç kısmındaki jelimsi madde (nükleus pulposus), dış tabaka olan anülüs fibrozus’un yırtılması sonucu dışarı sızdığında sinirlere baskı yapar. İşte bu durum, fıtık patlaması olarak adlandırılır.

Universay Kadıköy Hastanesi, Universay Antalya Hastanesi, Universay Didim Hastanesi, Universay Bucak Hastanesi ve Universay Avcılar Hastanesi beyin ve sinir cerrahisi uzmanları, fıtık patlamasının nedenlerini, belirtilerini ve modern tedavi yöntemlerini ayrıntılı şekilde açıklamaktadır.

Fıtık Patlaması Nedir?

Normal bel fıtığında disk yapısı bozulur ancak dış tabaka tamamen yırtılmaz. Fıtık patlamasında ise disk bütünlüğü bozulur ve iç kısım dışarı taşarak sinir köklerine şiddetli baskı yapar. Bu durum ani ve şiddetli ağrılara, hatta bazı hastalarda hareket kısıtlılığına yol açabilir.

Fıtık patlaması çoğunlukla ağır yük kaldırma, yanlış hareketler, ani zorlanmalar veya travmalar sonrası ortaya çıkar.

Fıtık Patlaması Neden Olur?

• Ağır kaldırma ve zorlanma
• Duruş bozuklukları (masa başında yanlış oturma, eğilme)
• Travmalar (düşme, çarpma, trafik kazaları)
• Yaşlanmaya bağlı disk dejenerasyonu
• Obezite ve fazla kilo
• Genetik yatkınlık

Fıtık Patlaması Belirtileri

Fıtık patlamasının belirtileri, normal bel fıtığına göre daha şiddetlidir:

• Ani başlayan şiddetli bel ağrısı
• Kalçadan bacağa yayılan siyatik tarzı ağrı
• Uyuşma, karıncalanma ve his kaybı
• Bacaklarda güçsüzlük
• Hareketlerde zorlanma, oturup kalkmada güçlük
• İleri vakalarda idrar ve dışkı kontrolünde sorun (acil durum)

Fıtık Patlaması Tehlikeli midir?

Evet. Özellikle sinir basısı çok fazla olduğunda kalıcı sinir hasarı riski vardır. İdrar-dışkı kaçırma gibi durumlarda acil cerrahi müdahale gerekebilir. Bu nedenle fıtık patlaması belirtileri yaşayan kişilerin vakit kaybetmeden doktora başvurması önemlidir.

Fıtık Patlaması Tanısı Nasıl Konur?

• Fizik muayene: Refleks, kas gücü ve his kaybı değerlendirilir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Diskin yırtılması ve sinir sıkışması net şekilde görüntülenir.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Gerekli durumlarda kemik yapılar değerlendirilir.

Fıtık Patlaması Tedavi Yöntemleri

Fıtık patlaması tedavisinde yöntem, hastanın şikâyetlerinin şiddetine ve sinir basısının derecesine göre belirlenir.

1. İlaç Tedavisi

Ağrı kesici, kas gevşetici ve antiinflamatuar ilaçlarla şikâyetler azaltılır.

2. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

• Bel kaslarını güçlendirici egzersizler
• Fizik tedavi uygulamaları (sıcak-soğuk uygulamalar, elektrik stimülasyonu)
• Duruş ve yaşam tarzı düzenlemeleri

3. Enjeksiyon Tedavileri

Sinir kökü etrafına yapılan kortizon enjeksiyonları ile ağrı ve ödem azaltılabilir.

4. Cerrahi Tedavi

Şiddetli sinir basısı, idrar-dışkı sorunları veya konservatif tedaviye yanıt alınamayan durumlarda cerrahi tedavi gerekebilir.

• Mikrocerrahi (mikrodiskektomi): Küçük kesilerle diskin baskı yapan kısmı çıkarılır.
• Endoskopik cerrahi: Kamera destekli yöntemle minimal invaziv girişim yapılır.
• Klasik açık cerrahi: Gerekli durumlarda uygulanır.

Fıtık Patlamasında Erken Müdahalenin Önemi

Fıtık patlaması zamanında tedavi edilmezse:

• Kalıcı sinir hasarı
• Sürekli bel ve bacak ağrısı
• Hareket kısıtlılığı
• İdrar ve dışkı kontrol kaybı gelişebilir.

Erken tanı ve doğru tedavi, yaşam kalitesini büyük ölçüde artırır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Fıtık patlaması ile normal bel fıtığı arasındaki fark nedir?
Normal fıtıkta disk bozulur ama tamamen yırtılmaz. Fıtık patlamasında disk bütünlüğü bozulur ve iç kısım dışarı çıkar.

Fıtık patlaması kendiliğinden iyileşir mi?
Hayır. Hafif vakalarda ilaç ve fizik tedaviyle şikâyetler azalabilir ancak ileri vakalarda cerrahi tedavi gerekebilir.

Fıtık patlaması felç yapar mı?
Şiddetli sinir basısı ve tedavi edilmemesi durumunda kalıcı sinir hasarı ve felç riski vardır.

Fıtık patlamasında ne zaman ameliyat gerekir?
İdrar-dışkı kontrolü kaybı, bacaklarda güçsüzlük ve konservatif tedaviye yanıt alınamaması durumunda cerrahi şarttır.

Universay Hastaneleri fıtık patlaması tedavisi sunuyor mu?
Evet, beyin ve sinir cerrahisi uzmanları ile tüm modern tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.

İletişim